De spelers

Bij de heiwerkzaamheden zijn meerdere partijen betrokken. Elk met hun eigen beweegredenen. Je moet de partijen begrijpen om het process te beïnvloeden. Zo is het goed om te weten dat je de aannemer alleen kunt vertrouwen als de afspraken op papier staan, terwijl de gemeente een betrouwbare - maar helaas langzame - partij is.

De aannemer is een commerciële partij die verantwoordelijk is voor de bouw of verbouwing. Ze zijn ingehuurd door de eigenaar, maar werken voornamelijk zelfstandig. Dit in tegenstelling tot onderaannemers, die doorgaans onder de coördinatie van de aannemer werken.

Aannemers proberen zo min mogelijk kosten te maken. Aannemers voeren vaak - zeker bij nieuwbouw - de werkzaamheden uit voor een vast bedrag. Met een vaste prijs staan de inkomsten vast. Een aannemer probeert daarom om het werk met zo min mogelijk kosten uit te voeren, om aan het einde zo veel mogelijk geld voor zichzelf over te houden.

Dit verklaart ook de voorkeur voor heien. Andere methoden zoals boorpalen zijn al snel 20% duurder1. Dus, als een aannemer vermoed dat hij kan heien, zal hij dat doen. Bij een woning met 20 heipalen (a 10 meter) scheelt dit al snel 2000 tot 3000 euro. Als omwonenden zich niet goed voorbereiden is eventuele schade van heiwerkzaamheden ook nog eens lastig te verhalen. Hierdoor kan het voor een aannemer aantrekkelijk zijn om 'het toch te proberen', zelfs als er een reële kans op schade is.

Wat kun je van de aannemer verwachten? Het is in het voordeel van de aannemer als de omwonenden zich daarbij slecht voorbereiden op de heiwerkzaamheden. De aannemer is daarom meestal vriendelijk en zal bijvoorbeeld aangeven dat "we heel vaak zonder problemen naast andere woningen heien", of dat "als er schade door ons onstaat zullen we dat natuurlijk vergoeden". De aannemer is echter niet je vriend. De kans is groot dat als je schade bij de aannemer meld, dat hij betwist dat deze schade door de heiwerkzaamheden veroorzaakt zijn. We hebben zelfs meegemaakt dat een aannemer aangeeft dat "deze trillingen heel normaal zijn", terwijl de trillingsmeting laat zien dat de trillingen tot 10x boven de norm zijn.

Hoe wel omgaan met de aannemer? De enige manier om de aannemer te overtuigen tot overstappen op een trillingsvrije methode is door duidelijk te maken dat heien in dit geval duur uit zal vallen. Dus:

  • laat vanaf het allereerste moment merken dat je goed voorbereid bent. Bijvoorbeeld door het sturen van een bouwexploot.
  • Maak in je communicatie duidelijk dat je tot het uiterste zult gaan om de werkzaamheden te voorkomen, bijvoorbeeld door het inschakelen van de gemeente en je rechtsbijstandverzekering
  • Maak duidelijk dat je alle schade op de aannemer zult verhalen
  • Bevestig alle afspraken altijd per e-mail
  • Neem zo snel mogelijk contact op met de aannemer. De kosten van een wijziging zijn lager als de heipalen nog niet besteld zijn, en het heibedrijf nog niet ingehuurd is.

In het stappenplan lees je hoe je de aannemer het beste kunt benaderen. Onder voorbeeldbrieven kun je alle relevante brieven voor de aannemer vinden.

Mocht het niet lukken om de aannemer er van te overtuigen om een andere methode te gebruiken, dan zul je uiteindelijk in aanraking komen met het heibedrijf. Zij voeren het heien uit en zullen doorgaans met 2-3 mensen en een heimachine aanwezig zijn. Voor het heien van de fundering van een huis zullen ze ongeveer een dag nodig hebben.

Het heibedrijf is een onderaannemer. Het heibedrijf krijgt per uur of per dagdeel betaald, en heeft meestal geen bijzondere reden om de werkzaamheden door te zetten als er schade ontstaat (in tegenstelling tot de aannemer).

Hoe om te gaan met het heibedrijf? Hou het heibedrijf te vriend. Zorg er 's ochtends direct voor dat de bemanning van het heibedrijf weet wie je bent, en voorzie ze bijvoorbeeld van koffie om een goede relatie te starten.

Mocht je tijdens het heien op je trillingsmeter zien dat de norm overschreden wordt. Laat het zo snel mogelijk aan de bemanning van het heibedrijf zien. Een filmpje op je telefoon werkt meestal goed, en is ook handig als bewijs voor het veroorzaken van schade. Doorgaan met heien terwijl de norm overschreden wordt kan consequenties hebben voor het heibedrijf, en ze zullen bij een overschrijding dan ook snel besluiten tot stoppen.

De eigenaar / opdrachtgever

De opdrachtgever is vaak de eigenaar van het te (ver)bouwen pand. De eigenaar is in de meeste gevallen niet aansprakelijk voor de schade die een aannemer veroorzaakt. Hij/zij zal ook maar beperkt kennis hebben van het risico op schade en de alternatieven voor heien.

Goed contact met de opdrachtgever kan handig zijn. De aannemer luistert sneller naar de opdrachtgever dan naar jou. De opdrachtgever betaalt immers de rekening, en het is in het voordeel van de aannemer om een goede relatie met de opdrachtgever te onderhouden. Verwacht hier echter niet te veel van.

Je kunt een inspecteur een bouwkundige inspectie laten doen om bestaande schade op te laten nemen. Dit is een belangrijk rapport later te bewijzen dat de schade nog niet aanwezig was voor het heien.

De inspecteurs zijn onafhankelijk, maar als ze betaald worden door de aannemer zullen ze (mogelijk) voorzichtiger zijn met het aankaarten van schade. Het kan daarom gunstig zijn om zelf een inspectie uit te laten voeren.

De gemeente is één van de belangrijkste partijen als je heiwerkzaamheden wilt tegenhouden. De gemeente is verantwoordelijk voor het uitgeven van de bouwvergunning. De inspectie binnen de gemeente kan bij de werkzaamheden controleren of er binnen de norm en de vergunning gewerkt word. Ze kunnen daarbij een bouwstop opleggen. (De enige andere dwingende manier om dit te doen is door bij de rechter een voorlopige bouwstop aan te vragen.)

Als je zorgen hebt over de heiwerkzaamheden, breng dan zo snel mogelijk je dossier naar de gemeente, en vraag een inspecteur om bij de werkzaamheden aanwezig te zijn.. Leg uit waarom je vermoed dat de werkzaamheden onveilig of buiten de norm uitgevoerd zullen worden.

De gemeente reageert vaak laat, en zal niet overal inspecteren. Het helpt in dat geval om met zo veel mogelijk omwonenden samen de gemeente te verzoeken om de uitvoering van de werkzaamheden te controleren. Neem in dit geval ieder individueel contact op, en stuur ook een e-mail met hetzelfde verzoek naar de gemeente.

Soms - zeker als de gemeente komt inspecteren - zal er een heispecialist aanwezig zijn bij de werkzaamheden. Dit is een expert die met trillingsmeters de heiwerkzaamheden zo goed mogelijk begeleid.